Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Derya Yanık, İsmailağa Cemaati’ne bağlı Hiranur Vakfı’nın kurucusu Yusuf Ziya Gümüşel’in kızı H.K.G.’nin 6 yaşında evlendirilmesi ve cinsel istismara uğramasına ait olarak, “Biz mağdurun tarafını savunmak ve yargılamanın yasaya uygun biçimde yürütülebilmesi için davanın bir tarafıyız. Yasanın bize verdiği tüm yetkiyi kullanacağız” dedi.
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Derya Yanık, gündeme dair merak edilenleri TRT Haber‘de cevapladı.
İsmailağa Cemaati’ne bağlı Hiranur Vakfı’nın kurucusu Yusuf Ziya Gümüşel’in kızı H.K.G.’nin 6 yaşında evlendirilmesi ve cinsel istismara uğramasına ait açıklamalarda bulunan Bakan Yanık, şöyle konuştu:
“Önlemleri alarak süreci takip ettik”
“Davadan kasıt bir ceza davası açılmasıysa kelam konusu dava yeni açıldı Aralık 2022’de. 30 Kasım 2020’de mağdur hata duyurusunda bulunuyor. Cumhuriyet Savcılığı, mağdurun şikayetini aldıktan sonra kendisine savın niteliği uyarınca ‘Kalacak yerin var mı’ diyor ve mağdur şiddet tedbire Merkezi’ne yönlendiriliyor. Mağduru biz 8 Aralık 2020’de merkezimize alıyoruz. Biz mağdurun ve çocuğunun kapalılığını sağlayacak tedbirleri alarak süreci takip ettik.
“İşleyen bir süreç vardı”
İşleyen bir süreç vardı ve dava açıldıktan sonra bir habere dönüştü. Soruşturma devam ederken yetkililer gereğini yaparlar. Bizim Bakanlık olarak işimiz, mağdura barınma ve bakım hizmeti vermektir. Biz bu olayda da yapmamız gerekeni yaptık. Bizim Bakanlık olarak soruşturma evresinde bir davaya dahil olma durumumuz yok. Bizim, dava açılıncaya kadar, yasal olarak bu soruşturmaya dahil olma bahtımız yok. Biz Aralık 2022’de dava açılınca davaya dahil olduk. Soruşturma devam ederken de biz sistemli olarak sormuşuz.
Diğer taraftan burada şöyle bir izlek var. Olağan kurallarda bu tıp olaylarda problem şu biçimde yürür. Mağdur kolluk kuvvetlerine masraf ve kolluk kuvvetleri bize haber verir. Lakin burada sistem zıddı biçimde. Mağdur Cumhuriyet Savcılığına gidiyor. Burada kendisinin oluşturduğu bir hukuksal düzenek var. Dava açıldıktan sonra biz Bakanlık olarak biz müdahil olma hakkımızı kullandık. Bu olayda Bakanlık ve öteki kuruluşların süreci takibi kelam konusu.
Meselenin asıl konuşulması gereken taraflarını bir kenara bırakıp siyasi emelleri gözetirsek bu mağdurun bir kez daha mağdur olmasına yol açar. Biz Bakanlık olarak şu anda bu davanın bir tarafıyız. Biz mağdurun tarafını savunmak ve yargılamanın yasaya uygun biçimde yürütülebilmesi için davanın bir tarafıyız.
“Sanıkların tutuklanmasını ve duruşma tarihinin öne alınmasını talep ettik”
Bir ceza evrakında tutuklu sanık varsa duruşma tarihleri erken verilir. Şayet tutuklu sanık yoksa duruşma tarihleri uzun olabiliyor. Bu dava da birinci açıldığında tutukluluk hali yoktu. Biz davaya müdahil olduktan sonra sanıkların tutuklanmalarını ve duruşma tarihinin öne alınmasını talep ettik. Sonrasında bu taleplerimiz gerçekleşti.”
“Yasanın bize verdiği tüm yetkiyi kullanacağız”
Sanıkların tabirleriyle ilgili söyleyeceğim her cümle bir yorumdan ibaret olacak şu anda. Bir kabahatle yargılanan beşerler bunu natürel ki kabul etmeyecek. Dışarıdan müdahaleden kastı nedir sanıkların onu bilemem. Lakin biz tarafız ve taleplerimizi sunarız. Çocuğun istismarı katalog hatalardandır. Bu kabahatlerde tutuklama çoğunlukla aslında verilir. Sanıkların kendilerini savunmak için natürel itirazları olur.
Ceza yargılaması başladı. Bundan sonra sanıkların kendilerini savunma hakları vardır. Kanıtların tamamı toplandıktan sonra ve bunlar incelendikten sonra karar etabına geçilir. Yargılamanın sonucuyla ilgili bir yorumda bulunmamız mümkün değil. Lakin çocuğun cinsel istismarı hatası, ağır hatalardan biridir. Ertelenmeyen hatalardandır. Bizde bu süreçte yasanın bize verdiği tüm yetkiyi kullanacağız.
“CHP’nin bu husustaki tavrını samimi bulmuyorum”
CHP’nin bu bahisteki tavrını samimi bulmuyorum. Niçin samimi bulmuyorum; CHP içinde de yıllardır bu sıkıntılarla ilgili uğraşan arkadaşlarımız var. Bu süreçleri pek düzgün bilen arkadaşlar var. Ben 25 yıl avukatlık yaptım, hasebiyle bu sürecin ne kadar şiddetli olduğunu çok düzgün bilenlerden birisiyim. O arkadaşlarımız da biliyorlar. Ancak siyaseten ‘iktidarı zorlayacak değerli bir başlık bulduk’ sevinciyle ortaya çıktılar. Lakin biz Bakanlık olarak mağduru 2 yıldır gözetiyoruz dediğimizde bizim vazife alanımızla ilgili olmayan soruşturmalara başladılar.
“El birliğiyle tahlil bulmamız gerekiyor”
Biz daima şunu söyledik; ‘İnsanın olduğu yerde her türlü yakışıksız olaylar da olabiliyor.’ Bu kabahatlerin faili de mağduru da olabilirsiniz. Bu yüzden herkesin bunun ucundan tutması gerekiyor. Hepimizin el birliğiyle tahlil bulmamız gerekiyor. Medyanın lisanından, kamuoyunun bilgilenmesine kadar bunun pek çok tarafı var. Bu yüzden ‘mağdurların bir sefer daha mağdur olmasının önüne geçelim’ diyoruz. Bu koşulları göz önünde bulundurduğumuzda CHP’nin tavrını nasıl samimi bulalım? Hepimizin üzerinde hassasiyetle duracağımız ve her türlü farklılığımıza karşın minimum müşterek bulabileceğimiz bir husustan bahsediyoruz. Lakin maalesef bulamıyoruz.
Bakanlık olarak yargıya intikal eden tüm davalardan maalesef haberdar olamıyoruz. Mağdurlar, kolluk kuvvetlerine giderlerse ya da Şiddet Tedbire Merkezlerimize başvurursa durumdan haberdar oluyoruz. Daha evvel şöyle bir uygulama vardı: Mahkemeler, dava açıldığında bize ihbar ediyorlardı. Lakin 2019’da ihbar yükümlülüğü kalktı. Bu olayda da Cumhuriyet Savcılığı bize bildirmeseydi haberimiz olmayacaktı. Bununla ilgili olarak önümüzdeki süreçte gereken çalışmaları yapacağız. İhbar yükümlülüğünün kalkmış olması bizi Bakanlık olarak müdahil olamayacağımız bir noktada bırakabiliyor.
“Erken yaşta evlilik yüzde 71 azaldı”
20 yıllık AK Parti iktidarları boyunca, kız çocuklarının eğitime erişiminin sağlanması, erken yaşta ve zorla evliliklerin engellenmesi hususlarında kararlı bir gayret verdik. Bilhassa 2017’den itibaren başlattığımız süreçte erken yaşta evliliklerin ağır olduğu vilayetlerde İl Acil Hareket Plan’ları ortaya koyduk. 23 vilayette bu planlarımızı işletiyoruz. Bu uğraşın bir sonucu olarak bugün, erken yaşta ve zorla evlilikler yüzde 71 oranında azaldı. Erken yaştan kastımız 16-17 yaş. Hakikaten 15 yaşın altı çocuğun cinsel istismarıdır, bunun da altını çizelim.
“Bizim erken yaşta evliliğe set çekmemizin sebebi; bayanların şiddetle karşı karşıya kalmasının önüne geçmek”
Bizim erken yaşta evliliğe set çekmemizin sebebi; bayanların şiddetle karşı karşıya kalmasının önüne geçmek. Sağlıklı bir aile kurmasını sağlamak. Hayatını yönetme hünerini edinememiş birinin evlenmesi halinde maalesef şiddet döngüsüne dahil olması maalesef daha kolay hale gelmiş olacak.
Bu hususta da Diyanet İşleri Başkanlığımız ‘erginlik’ kavramının manasının da bir kere daha üzerinden geçti. Kimse çocuk yaşta insanları mağdur etmeyi tercih etmesin, bunun yolunu açmasın. Biz buna müsaade vermeyiz. Biz bu manada toplumsal farkındalığı artırmak konusunda da çalışmalarımızı sürdürüyoruz.”