BURSA (İGFA) – Kocaman bir dünya savaşının yalnızca bir cephesi olsa da, Çanakkale hem kazanan hem de kaybeden için değerliye mal oldu.
Atatürk ve askerleri tarihe altın harflerle geçen zafere imza attığı, tarihin akışını değiştiren destan yazılırken tüm dünyaya haykırdı: ÇANAKKALE GEÇİLMEZ!
ÇANAKKALE SAVAŞININ TARİHİ VE ÖNEMİ
Çanakkale Savaşı, batılı ülkelerin oluşturduğu itilafa karşı Osmanlı Devleti’nin savunmada olduğu bir savaşın ismidir. Osmanlı Devleti’nin Çanakkale Savaşında bütün bir millet olarak destan yazdığı savaştır. 3 Kasım 1914 yılı-18 Mart 1915 yılı tarihleri ortasında deniz savaşları olarak yapılmış, 25 Nisan 1915-9 Ocak 1916 tarihleri ortasında ise Gelibolu yarımadasında kara savaşları olarak yapılmıştır.
İtilaf devletleri, bu savaşta Çanakkale Boğazını ve İstanbul’u ele geçirmeyi amaçlamışlardır. Şayet Çanakkale Boğazı’nın İtilaf Devletleri’ne geçmiş olsaydı Rusya’ya her türlü takviyesi çarçabuk sağlayabileceklerdi. Bunun için birinci olarak Çanakkale Boğazı’na 1915 yılı Şubat ayında hücumlar başlamıştı.
18 Mart 1915 tarihinde ise en güçlü taarruz yapılmıştır. Bu akınlara karşı Osmanlı Ordusu’nun savaş stratejisi olarak boğaza döşediği mayınlar ile düşman donanmasında ağır kayıplar vermesini sağlamıştır.
Donanma için büyük ehemmiyete kıyı olan Nusret Mayın Gemisi’nin batırılması ile itilaf Devletleri birlikleri bozguna uğratılmış ve deniz saldırısından vazgeçmek zorunda bırakılmışlardır. 25 Nisan 1915’te Gelibolu Yarımadası’nda kara çıkartması yaparak akına devam etmişlerdir.
Ancak Osmanlı ordusu ile birlikte Türk milletinin büyük gayreti sonucunda büyük bir yenilgiye düşmüşlerdir. Toplamda üç kez kara çıkartması yapan itilaf devletleri üçüncü mağlubiyet sonrasında 1916 yılı aralık ayında Gelibolu Yarımadası’ndan çekilmek zorunda kalmışlardır. Şiddetli bir savaş olan Çanakkale Savaşı Türk tarihinde destan olarak nitelendirilir. Güçlü bir donanmaya sahip olan itilaf devletlerine karşı daha zayıf bir ordu ile çok büyük bir zafer elde edildiğinden Türk milletinin kazandığı zafer olarak tarihe geçmiştir.
ÇANAKKALE SAVAŞI SONUÇLARI
İtilaf Devletleri donanmaları 18 Mart 1915’te Osmanlı ordusu tarafından bozguna uğratılmıştır ve Çanakkale Savaşı’nın deniz savaşı kısmı sona ermiştir.
Gelibolu Yarımadası’na yapılan kara çıkartmaları yeniden Osmanlı ordusunun büyük eforu ile bertaraf edilmiştir.
İtilaf birlikleri 19-20 Anafartalar ve Arıburnu’ndan, 9 Ocak 1916’da da Seddülbahir’den çekilmesiyle büyük mağlubiyete uğramıştır.
Dünya Savaşı’nın gidişatı değişmiştir. Bu savaş Batı ülkelerinin beklentilerinin bilakis gelişmelerle sonuçlanmıştır.
Çarlık Rusya’nın çöküşünü hızlandırmıştır. Bu savaşın sonucunda İngiltere’de idare değişikliği olmuştur.
Türk tarihine büyük bir destan olarak yazılmış ve Anadolu toprakları ve Boğazların Türkler hâkimiyetinde kalmasını sağlamıştır.
MİNNETLE ANIYORUZ
Vatanını korumak için yürek ve kahramanlıkla savaşan Mehmetçik, tüm dünyaya “Çanakkale Geçilmez” kelamını haykırdı.
Bir ulusun mukadderatını değiştiren Çanakkale’deki kahramanlık destanı, tarihe altın harflerle yazılan bir onur abidesi oldu, Kurtuluş Savaşı’nın kıvılcımını ateşledi.
Unutulmamalı ki; her karış toprağı şehit kanıyla ıslanan bu topraklar kolay kazanılmadı ve kaybedilmeyecek.
Çanakkale Deniz Zaferi’nin 109. yıldönümünde, başta Gazi Mustafa Kemal Atatürk olmak üzere, Çanakkale’yi geçilmez kılan tüm kahramanlarımızı minnetle anıyoruz.
Fotoğraf Kaynağı:
– 100. Yılında Fotoğraflarla Çanakkale, TBMM Yayınları, 2015
– Kültür ve Turizm Bakanlığı, www.ktb.gov.tr