Sanatçının yapıtları şimdiye kadar İsrail’in ve dünyanın farklı ülkelerinin sanat galerilerinde ve fuarlarında sergilendi. Türkiye’de ünlü ressam Naile Akıncı’dan ders almış sanatçı Beki Anah, BAT-YAM’dan Yeniçağ’ın sorularını yanıtladı
Yeniçağ: İki ay evvel Türk fotoğraf sanatının çok kıymetli kişiliklerinden biri Naile Akıncı’nın 100. doğum yılı kutlandı. Fotoğraf öğretmeniniz olarak Akıncı’nın sizin üzerinizdeki emeği ve tesirlerine ait ne söylemek isterdiniz?
Beki Anah: Benimle yaptığınız röportaja değerli Hocam Naile Akıncı Hanımefendi’ye dair soruyla başlamanızdan çok keyifli oldum. Hocamın doğumunun 100. yılında bir Türk gazetesinde kendisini anmam tüm öğrencileri ismine kendisine olan vefa borcumuzun bir kısmını ödememiz üzere görülürse çok seviniriz. Bayan sanatçı olarak Türk fotoğraf sanatında açtığı yolların yanısıra yetiştirdiği sayısız öğrenci kendisinin sanata hizmetinin ne kadar büyük olduğunu ortaya koyuyor. Benim açımdan bir değerli yanı da doğup büyüdüğüm Kasımpaşa’nın Haliç kıyısındaki karşı kısmına denk gelen Eyüp’ü çizmesidir. 100. yılında Hocamın çizdiği Eyüp görünümlerine tekrar bakarken Haliç, Kasımpaşa ve İstanbul nostaljisini yine yaşıyor ve keyifli oluyorum. Kısmet olursa önümüzdeki devirde Naile Hocamın retrospektif standını ziyaret etmek isteriz.
Yeniçağ: Türk fotoğraf sanatında Naile Akıncı dışında ehemmiyet verdiğiniz, etkilendiğiniz, ruh dünyanıza yakın hissettiğiniz öteki sanatkarlar kimlerdir?
Beki Anah: Türk fotoğraf sanatında görünüm, portre ve natürmort yaratmış bir dizi ressam hepimize örnek olmuştur. İbrahim Çallı’dan İbrahim Safi’ye, Nazmi Ziya’dan Afni Lifij’e kadar Türk fotoğraf sanatı tarihinde kıymetli izler bırakmış sanatkarlar olarak saygıyı hak ediyorlar.
Yeniçağ: Salvador Kolu “Ben her vakit oburlarının görmediğini gördüm, diğerlerinin gördüğünü ise ben göremedim” demiş. Diğerlerinin görmediği neleri görüp tuvalinize aktarma fırsatını buldunuz?
Beki Anah: Oburlarının görmediği objeler ve renkler benim iç dünyamdan gelen nesneler, renkler ve hatta seslerdir. Fotoğraflarımın birçoklarını bu his içinde yapmışım. Diğerlerinin gördüklerini yapmak hiçbir vakit bana nazaran bir iş olmadı. Bunun gerçek olduğuna inanıyorum.
Yeniçağ: Fotoğraf yapıtı yaratırken kelam sanatından ne ölçüde etkileniyorsunuz? Türk ve dünya edebiyatında manen gıdalandığınız kelam ustaları kimlerdir? Bir şiir dizesi okuduktan sonra fotoğraf yapmaya başladığınız oluyor mu?
Beki Anah: Fotoğraflarımın birçoklarını tamamladıktan sonra birkaç sözlük şiir eklediğim de olmuştur. Genelde resmi yaptıktan sonra tabir caizse, şiire, hikayeye, romana sarıldığım olmuştur. Beynimde ve kalbimde şekillendirdiğim kompozisyonları tuale aktarma evresinde yalnızca çizime ve renge angaje oluyorum. Edebiyat daha sonra geliyor benim için.
Yeniçağ: Yapıtlarınızı koleksiyoncularla hangi yollardan buluşturmayı tercih ediyorsunuz. Stantlar, müzayedeler, direkt münasebetler?
Beki Anah: Şimdiye kadar yarattığım yapıtlarımı stantlar üzerinden sanatseverlerle buluşturmayı tercih ettim. Bana nazaran seyirci de koleksiyoncu da yapıtı birinci defa görme fırsatını stantta yakalamalı. Ülkenin sanat hayatına bir çok taraftan bu biçimde katkıda bulunmamız daha yararlı oluyor.
Yeniçağ: Türkiye’de fotoğraf sanatıyla ilgili gelişmeleri takip etme fırsatınız oluyor mu? Türk fotoğraf galericiliğinin duayenlerinden Yahşi Baraz “Sanat mevzularında ABD’yle kıyaslandığında biz mağarada yaşıyoruz” diyor. Sizin görüşünüz?
Beki Anah: Türkiye’de bulunmamamdan ötürü bu mevzuda konuşmakta zorlanacağımı düşünüyorum. Galericilerin, sanat eleştirmenlerinin, müzayede meskenleri yöneticilerinin bu bahislerdeki görüşlerine değer verilmesi gerektiğine inanıyorum.
Yeniçağ: Yaratıcı dünyanızda Atatürk fotoğraflarınızın kıymetli yer tuttuğunu görüyoruz. Bu mevzuda neler söylemek isterdiniz?
Beki Anah: Eğitimimizi Türkiye’de tamamlamamızdan ötürü Atatürk hayatımızın bir kesimi olmuştur. Atatürk konusunda birkaç çalışmam vardır. Bunlardan bir tanesi Türkiye’nin Telaviv Elçiliğinin duvarını süslemektedir. Ki bundan da büyük memnunluk duyduğumu tabir etmem gerekir.