EYT’de durum netleşti. Artık prim ödeme gün sayısını, sigortalılık müddetini tamamlayanlar yaş kuralı aranmadan emekli olabilecek. Birinci etapta da 2 milyon 250 bin kişi EYT düzenlemesinden yararlanıp çabucak emekli olabilecek. Pekala, kimler düzenlemeden yararlanacak, birinci emekli maaşları ne vakit yatacak? Hürriyet müellifi Noyan Doğan, bugünkü yazısında EYT konusunda merak edilen soruları yanıtladı.
İşte birtakım sorular ve cevapları şöyle:
Borçlanma hakkı tanınacak mı?
Prim gün sayısı eksik olanlar toplumsal güvenlik sisteminde muhakkak doğum, askerlik, yurtdışı çalışma üzere şartlar nedeniyle borçlanma yaparak, prim gün sayısını arttırabilir. Bu kâfi olursa, EYT düzenlemesinden yararlanıp, emekli olabilecek.
1999 öncesi Bağ-Kur’lu olarak işe başladım, sonrasında SSK’lı oldum, emekli olabilecek miyim?
Hizmet birleştirmeyi yapacaksınız ve prim gün sayısını, çalışma yılını tamamlamışsanız ve en son hangi sigorta sistemindeyseniz, düzenlemeden yararlanıp, oradan emekli olabileceksiniz.
1999 Eylül öncesi sigorta girişliyim lakin prim gün sayım kâfi değil EYT’den yararlanamayacak mıyım?
Askerlik ve doğum borçlanması yapsanız da prim gün sayınız eksikse ya da borçlanma yapamıyorsanız prim gün sayısını doldurduğunuzda EYT düzenlemesinden yararlanıp, emekli olabilirsiniz. Örneğin, borçlanma yaptınız tekrar de 500 gününüz eksik. Eksik prim gününüzü tamamladığınızda -ki, bu da yaklaşık 17 ay ediyor- düzenlemeden yararlanıp yaş kuralı aranmadan emekli olabileceksiniz.
Eylül 1999 öncesi sigorta teşebbüs var, prim günüm doldu lakin çalışma yılım eksik emekli olamayacak mıyım?
Çalışma yılını tamamladığınızda EYT düzenlemesinden yararlanıp, emekli olacaksınız. Örneğin, 1999’un Ağustos ayında işe giren erkek bir çalışanın çalışma yılı 2024’te doluyor. Bu durumda 2024’te EYT’den yararlanıp emekli olunacak.
Pandemi periyodunda kısa çalışma ödeneğinden yararlandım, primlerim yatmadı emekli olabilecek miyim?
Pandemide hem kısa çalışma ödeneği alanların hem de nakdi fiyat dayanağından yararlananların bu mühletler içinde sigorta primleri yatmadığı için emeklilikleri uzadı. İş kanunu, kısa çalışma ödeneği ve nakdi fiyat dayanağı mühletince ödenmeyen primler için çalışanlara bu primleri borçlanarak ödeme imkânı tanımıyor. Yani, bu müddetleri borçlanarak, prim gün sayınızı tamamlayamazsınız. Bu durumda prim gün sayısını tamamladığınızda EYT düzenlemesinden yararlanıp emekli olacaksınız.
EYT düzenlemesin-den yararlanmak istemeyen çalışan ne yapacak? Patron, çalışanı EYT kapsamında emekli edebilir mi?
Emeklilik nedeniyle iş kontratını sonlandırma hakkı çalışana ilişkin bir haktır. Patron, çalışanı zorla emekli edemeyeceği üzere çalışanlar da EYT’den emekli olmayabilir.
EYT’liler ne vakit emekli olabilir?
EYT düzenlemesi 2023’ün Ocak ayının birinci yarısında Meclis’e gelir. Yasal düzenleme de ocak ayında çıkarsa, EYT’liler çabucak başvurabilir. Birinci emekli maaşları da şubat ya da en geç mart ayının başında hesaplara yatar.
Yazının tamamını okumak için .