TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş, TBMM Plan ve Bütçe Komitesinde, Meclis Başkanlığının 2025 yılı bütçesinin sunumunu yaptı. TBMM’nin, milletin iradesinin tecelligahı olarak tarihte eşsiz bir pozisyona sahip olduğunu vurgulayan Kurtulmuş, bağımsızlık gayretinden bugüne kadar milletin birliği, kalkınması ve hürriyeti uğruna Meclis çatısı altında adımlar atıldığını belirtti.
Cumhuriyet’in ve demokrasinin tüm kazanımlarını “halkın emaneti” olarak nitelendiren Kurtulmuş, milletin hukukunu korumak ve hayat kalitesini yükseltmenin en temel sorumluluk olduğunu lisana getirdi. Parlamenter diplomasinin, dış siyaset açısından tamamlayıcı ve dönüştürücü vasıf kazandığına dikkati çeken Kurtulmuş, şöyle devam etti:
“Artık yalnızca yürütme organlarının değil, parlamentoların ve temsilcilerinin de dünyadaki gelişmelerde aktif bir rol üstlendiği bir çağdayız. Türkiye Büyük Millet Meclisinin aktifliğini ve milletvekillerimizin prestijini artırmak, her şeyden evvel demokrasiye bağlılığımız ve ulusal iradeye olan inancımızın gereğidir. Her birimizin taşıdığı sorumluluk, milletin teveccühüne ve Meclisin kudretine uygun adımlarla hareket etmeyi mecburî kılmaktadır. Meclisimizi daha aktif, milletvekillerimizi daha saygın kılmak, hepimizin müşterek emelidir. Bu kutlu misyonu üstlenen bizler, milletimize olan sadakatimizle, Türkiye Büyük Millet Meclisinin saygınlığını daha da ileri taşımak azmiyle çalışmaya devam edeceğiz. Bu doğrultuda Meclisimizin aktifliğini artıracak çalışmaları, milletlerarası arenada milletimizin haklı taleplerini savunacak güçlü bir diplomasiyle yürütüyoruz.”
Kurtulmuş, tüm milletlerarası platformlarda, Kıbrıs Türklerinin gayreti ve Azerbaycan’ın Karabağ Zaferi’nde Türkiye’nin duruşunu net halde söz ettiklerini aktardı.
Gazze’deki insanlık dramı karşısında milletin onurlu ve hakkaniyetli tutumunu dünya kamuoyuna duyurduklarının altını çizen Kurtulmuş, TBMM’nin, milletin prestijini, hakkını ve hukukunu kararlılıkla savunduğunu tabir etti.
“ULUSLARARASI ALANDA İNSANLIK VİCDANININ SESİ OLMAYA DA GAYRET EDİYORUZ”
TBMM Başkanı Kurtulmuş, “Bu yüce çatı altında, milletimizin yalnızca iç sorunlarına değil, birebir vakitte memleketler arası alanda insanlık vicdanının sesi olmaya da çaba ediyoruz.” dedi.
Filistin sorununun, dünya genelinde hak ve adalet arayışının sembollerinden biri olduğuna işaret eden Kurtulmuş, TBMM’nin Filistin konusunda faal rol üstlendiğini kaydetti. Devlet, hükümet ve parlamento liderleriyle Filistin konusunda yaptıkları görüşmeleri hatırlatan Kurtulmuş, 180’den fazla muhatapla yaptıkları görüşmelerde Filistin’de yaşanan İsrail’in zulmüne karşı durduklarını belirttiklerini anlattı.
Kurtulmuş, “Parlamenter diplomaside, Filistin sıkıntısının dünya kamuoyunun dikkatinden kaçmaması ve bu uğraşa tüm parlamentoların ortak iradesiyle katkı sunması için yürüttüğümüz faaliyetler her geçen gün daha da ağırlaşmaktadır. Birleşmiş Milletler Genel Şurasına iletilen taleplerden Milletlerarası Adalet Divanına taşınan soykırım davasına kadar tüm süreçlerde, Türkiye Büyük Millet Meclisinin tam takviyesi, farklı siyasi görüşlerin ve partilerin el birliğiyle sağlanmıştır. Yasama, yürütme ve yargı erklerinin birebir gaye doğrultusunda kenetlenerek çalıştığı, Memleketler arası Adalet Divanı’ndaki Filistin Davası’na müdahale sürecinde gösterilen bu irade, Türkiye’nin, dünyaya insan hakları ve adaletin tesisi konusundaki kararlılığının bir ispatıdır.” diye konuştu.
Filistin konusunda oy birliğiyle alınan ve TBMM’den geçirilen kararların, tezkerelerin değerli olduğunu belirten Kurtulmuş, “Türkiye Büyük Millet Meclisi olarak, Filistin’in bağımsızlık çabasıyla dayanışma içerisinde hareket etmek; milletimizin bize yüklediği bir sorumluluktur. Bu uğraşlar, sadece mazlum milletlerin sesi olmakla kalmayıp, Meclisimizin prestiji ve milletimizin vicdanına olan sadakatimizin bir nişanesidir.” değerlendirmesinde bulundu.
Rusya-Ukrayna krizinde üstlenilen arabuluculuk rolünün global barışa katkı sunma ismine yürütülen çabaların değerli modüllerinden biri olduğunun altını çizen Kurtulmuş, Türkiye’nin her iki ülkeyle diyalog kurabildiğini söyledi.
Kurtulmuş, “Sayın Putin ile gerçekleştirdiğimiz görüşmede, ülkemizin barışçıl tahliller konusunda taraflara sunduğu tekliflerin dikkatle değerlendirildiğini görmek değerlidir.” tabirini kullandı.
Türkiye’nin yalnızca bölgesel değil, tıpkı vakitte global barışın temini için sağladığı katkıların karşılıklı bir işbirliği tabanına taşınabileceğine dair olumlu işaretler aldıklarını bildiren Kurtulmuş, Türkiye’nin, TBMM dahil ilgili tüm kurumlarıyla bölgesel istikrarın anahtarı olma yolundaki eforlarının takdirle karşılandığına şahit olduklarını belirtti.
“TBMM ANAYASA YAPMA YETKİSİNE DE KUDRETİNE DE SAHİPTİR”
Geçen yıl TBMM’de kümesi bulunan ve bulunmayan partilerle yeni anayasanın genel çerçevesi konusunda temaslarda bulunduklarını hatırlatan Kurtulmuş, bu süreçte hiçbir siyasi partinin anayasa görüşmelerine kapıyı kapatmadığını söyledi.
TBMM Başkanı Kurtulmuş, şunları kaydetti:
“Bir asrı geride bırakan deneyimiyle Türkiye Büyük Millet Meclisi inanıyoruz ki milletin menfaatlerine uygun yeni bir anayasa gereksinimini her daim gündemine alabilir. Şunu net söz etmek lazım, TBMM anayasa yapma yetkisine de kudretine de sahiptir. Şayet partiler anlaşır, uzlaşır, belirli bir konsensüs sağlanırsa yeni anayasa süreçlerinin devam etmesi mümkündür. Bu hususta tekrar yaptığımız temaslarda da ortaya çıkan, bilhassa birinci dört husus üzerinde tartışma yapılmaksızın anayasa ile ilgili yapılacak müzakerelerin yararlı sonuçlar doğurabileceği kanaatindeyim. Benim şahsi kanaatim, anayasa tartışmalarının, görüşmelerinin yalnızca Meclis çatısı altında değil, sivil toplum, üniversiteler, başka toplumsal kısımların de kelamlarının, tekliflerinin dinlenebileceği bir platforma döndürülebilmesinin, Türkiye’de olağanlaşma sürecine katkı sağlayacağını, olağanlaşma süreci güçlendikçe de başta anayasa olmak üzere çok taraflı olarak karar verilmesi gereken mevzularda olumlu adımlar atılabileceğini görüyoruz.”
Temsil gücü yüksek, güçlü bir parlamentonun ortaya konulduğunu tabir eden Kurtulmuş, anayasa konusunda atılan adımların, milletin tüm kesitlerinin hak ve hürriyetine sahip çıkan, tüm tarafları eşit gören bir yaklaşımla ele alınması gerektiğini söyledi.
TBMM Başkanı Kurtulmuş, tasarruf tedbirlerinin, yalnızca ekonomik kuralların bir gereği olmadığını; tıpkı vakitte kamusal kaynakların adil, verimli ve sürdürülebilir kullanımına olan inançlarının bir tezahürü olduğunu söyledi.
TBMM olarak bütçeyi, milletin ortak refahına ve geleceğine katkı sağlayacak biçimde kullanmaya hassasiyet gösterdiklerini vurgulayan Kurtulmuş, “TBMM, her ne kadar hükümetin tasarruf önlemlerinin kapsamında değilse de biz de çok faal bir tasarruf uygulamayı kıymetli bir önlem olarak gördük. Meclisimizde, dijital parlamento ve etrafa hassas yeşil parlamento çalışmalarını bu çerçevede ele alıyoruz. Bu bahiste da değerli adımlar attığımızın bilinmesini isterim.” diye konuştu.
Milletvekillerinin, 28. Yasama Devri’nde 2 bin 642 kanun teklifi sunduğunu anlatan Kurtulmuş, bu periyotta 76 kanunun kabul edildiğini, 62 TBMM kararının alındığını bildirdi.
TBMM Genel Kurulu, ihtisas ve Meclis araştırma kurullarının toplam çalışma mühletinin 2 bin 88 saat 29 dakika olduğunu belirten Kurtulmuş, bu kapsamda toplam 77 bin 306 sayfa tutanağın tutulduğunu söyledi. Kurtulmuş, “Bu kadar ağır bir müddet çalışan, gece yarılarına kadar müzakere yapan TBMM’de ortaya konulan kaba ve yaralayıcı lisan, yumruklaşma, karşılıklı arbede etme üzere yakışıksız imajlar, TBMM’nin mehabetine gölge düşmektedir. Dün akşam küme başkanvekilleriyle bir toplantı yaptık. Önümüzdeki devirde ümit ediyorum kaba ve yaralayıcı bir lisanın kullanılmaması, Meclisin arbede gürültü imajlarının sona erdirilmesi için bütün milletvekillerinin, bilhassa küme yöneticilerinin gayret sarf etmesinde yarar görüyorum.” değerlendirmesinde bulundu.
“TBMM DAVET EDİLDİĞİ HİÇBİR PLATFORMDA TEMSİLSİZ BIRAKILMAMIŞTIR”
Meclis Başkanı Kurtulmuş, 28. Yasama Devri’nde toplam 18 bin 350 yazılı soru önergesi verildiğini, bunlardan 11 bin 721’nin yanıtlandırıldığını söyledi. TBMM Lideri’ne 94 yazılı soru önergesi yöneltildiğini bildiren Kurtulmuş, bunun 79’unun müddeti içerisinde yanıtlandırıldığını yalnızca 6’sının önerge sahiplerine iade edildiğini kaydetti.
Son yıllarda tüm dünyada parlamenter diplomasinin, “en tesirli yumuşak güç” olarak işlerlik kazandığına işaret eden Kurtulmuş, TBMM’nin de parlamenter diplomasi faaliyetlerini hem en faal bir formda hem de global olarak en geniş ölçekte sürdürdüğünü söyledi. Kurtulmuş, “TBMM davet edildiği hiçbir milletlerarası platformda temsilsiz bırakılmamıştır. Meclisimizin asıl üyesi olduğu 12, gözlemci üyesi olduğu 3 parlamenter asamble ve Türkiye-AB Karma Parlamento Kurulu ile yürütülen faaliyetlere ek olarak ihtisas kurullarımız ve dostluk gruplarımız da parlamenter diplomasiye önemli formda katkı sunmuşlardır.” diye konuştu.
Numan Kurtulmuş, TBMM’de dostluk kümesi bulunan ülkelerin sayısının ise 147’ye ulaştığını bildirdi.
“TBMM VASITASIYLA GLOBAL KAMUOYUNA İLETİLMİŞ OLDU”
Meclis Başkanı Kurtulmuş, artık çok kutuplu bir dünyaya hakikat gidildiğini, bu çok kutupluluk içerisinde Türkiye üzere imkan ve fırsatları olan ülkelerin çok önemli bir güç elde ettiğini söylemenin abartı olmayacağını lisana getirdi. Kurtulmuş, “Bu çok kutuplu dünyada, hem bölgesel hem de global ilgilerimizi gözden geçirmek bakımından da TBMM çok tesirli bir siyaseti takip edecektir.” dedi.
Gazze’de yaşanan insanlık dışı katliamların, başladığı andan itibaren önlenmesi için büyük bir uğraş sarfettiklerini anlatan Kurtulmuş, bu kapsamda Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın önderliğinde bütün kamu kurum ve kuruluşlarıyla ortak bir noktada buluşan nadir ülkelerden birinin Türkiye olduğunu vurguladı.
Kurtulmuş, “TBMM’de 4 defa partilerimizin ortak kararıyla İsrail’in soykırımına karşı bildiriler yayınlandı, Başkanlık tezkeresi kabul edildi. Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas’ın konuşmasıyla birlikte hem Filistin davasıyla ilgili çok değerli iletiler dünyayla paylaşılmış oldu hem de bu iletiler TBMM vasıtasıyla global kamuoyuna iletilmiş oldu.” diye konuştu.
Meclis’te güç verimliği ve yeşil parlamentoya dönük çalışmaların devam ettiğini kaydeden Kurtulmuş, TBMM’de kullanılan araçların envanterden çıkarılarak elektrikli araçların alındığını; böylelikle tasarrufun daha önemli formda sağlanmasının amaçlandığını söyledi.
Kurtulmuş, Florya Atatürk Deniz Köşkü ve Toplumsal Tesislerinin yenileme çalışmalarının TOKİ tarafından ekim ayında başlandığını, mayıs ayında hizmete girmesinin planlandığını bildirdi.
Dijital parlamento kapsamında yüzde 76 oranında kağıt tasarrufu sağladıklarını kaydeden Kurtulmuş, bundan sonraki süreçte de dijital parlamentoyu destekleyeceklerini kaydetti. Kurtulmuş, “Parlamentoda yapay zekanın kullanılmasıyla ilgili çalışma yürütüyoruz. Başta tutanak hizmetleri olmak üzere çok seri bir biçimde sonuç alabilecek yapay zeka uygulamalarından istifade edeceğiz.” halinde konuştu.
Numan Kurtulmuş, TBMM’nin 2025 yılı bütçesinin 2024 yıl sonu harcama iddiaları dikkate alınarak hazırlandığını belirten Kurtulmuş, 2025 yılı bütçesinin 17 milyar 817 milyon 190 bin Türk lirası olduğunu kaydetti.