“Bitkisel çaylar, ilaçların etkisini azaltıyor”

Konya’da Necmettin Erbakan Üniversitesi (NEÜ) Tıbbi Farmakoloji Anabilim Kısmı Öğretim Üyesi Dr. Durmuş Ali Aslanlar, insanların kış aylarında üst teneffüs yolu hastalıklarından korunmak için bitki çayı ve ilaçlarını birlikte tükettiğini lakin bu üzere durumlarda ilacın tesirinin azaldığını belirtti. Aslanlar, “İlaç kullanan vatandaşlarımız için bitkisel çay kullanmak çok günahsız bir şey değil. Bitkisel çaylar, bu ilaçlarla etkileştiği için ilacın tesirini azaltabiliyor. Tedavinin aktifliğini azaltabiliyor yahut ilacın yan tesirini arttırabiliyor. Bu da değişik sorunlara, insan sıhhatinde ziyanlı durumlara yol açabiliyor” dedi.

Kış aylarının gelmesiyle birlikte soğuk algınlığı, nezle ve grip üzere hastalıklar sıklıkla görülüyor. Bu hastalıklardan doğal yollarla korunmak ve bağışıklık sistemini güçlendirmek isteyenler şifayı, bitki çaylarında arıyor. En çok tercih edilenler ıhlamur, ada çayı, rezene, yeşil çay, biberiye, zencefil, zerdeçal ve tarçın. Lakin bu bitkilerin nasıl ve ne oranda tüketilmesi gerektiği de değerli.

NEÜ Tıbbi Farmakoloji Anabilim Kolu Öğretim Üyesi Dr. Durmuş Ali Aslanlar, günde iki fincandan fazla bitki çayı içilmemesi gerektiğini söyledi. Aslanlar, “Geleneksel olarak vatandaşlarımız bitkisel çayları bilhassa hastalıklardan korunmak gayesiyle kullanılmakta. Bu çaylara en çok kış aylarında ilgi gösteriliyor. Örneğin; ıhlamur, ada çayı, nane, kekik ve melisa çayları üzere çeşit bulunuyor. Bu çaylar demlenerek yahut kaynatılarak kullanılabiliyor. Hangi çayın demlenerek, hangi çayın kaynatılarak kullanıldığı çok değerli. Zira bir çay demlenmesi gerekirken kaynatırsanız tesirleri azalabilir. Buna dikkat etmek gerekiyor. Bitkisel çayları genelde yemeklerden birkaç saat evvel ve birkaç saat sonra kullanmalıyız. Mide rahatsızlığımız varsa, sindirim sistemi sorunumuz varsa, yemeklerden çabucak sonra kullanabiliriz. Bu bitkisel çayları uyku için kullanıyorsak yatmadan birkaç saat evvel de bu bitkisel çayları kullanabiliriz. Bir günde iki fincandan fazla bitkisel çay kullanılmamalı. Tahminen üçüncü fincan, lakin üçüncü fincandan sonra katiyen kullanılmamalı.” diye konuştu.

“Doğal olduğu için zararsız olduğu düşünülüyor”

Dr. Aslanlar, “Vatandaşımız bu çayların doğal olduğu için zararsız olduğunu düşünüyor. Bu türlü bir şey yok. Doğal bunlarda ilaç üzere ziyanlı yan tesirleri olabiliyor. Beşerler, ‘Bu çayları her hastalıkta kullanabilirim, bu çaylar her kaygıya deva’ diye düşünüyor. Her hastalıkta, tüm çaylar doktora müracaattan katiyetle kullanılmamalı. Bir de toplumsal medyadan, komşumuzdan, akrabamızdan tavsiyeler üzerine bitkisel çaylar kullanılabiliyor. Tehlikeli durumlar oluşturabilir” dedi.

Doğru kurutulmayan bitki, zehirliyor

Doğru ve hijyenik ortamlarda kurutulmayan bitkilerin zehirleme mümkünlüğünün daha yüksek olduğunu belirten Dr. Aslanlar, “Bitkisel çayların temin edildiği yerlerde hijyen şartlarına çok dikkat etmeliyiz. Burada paketli, uygun şartlarda saklanan eserleri tercih etmeliyiz. Bir de gerçek bitki çayına ulaşmamız gerekiyor. Uygun şartlarda saklanmadığında bu bitkisel eserler, çaylar, karaciğerde toksik tesirleri oluşabiliyor. Bitki çaylarının kurutulması çok kıymetli. Uygun şartlarda kurutulmadığında, nemli ortamlarda üst üste havalandırılmadan küfler oluşabiliyor. Bu küfler de aflatoksin isminde bir zehir oluşturuyor. Bu zehrin karaciğere toksik ziyanlı durumları var. Aflatoksin tıpkı vakitte direkt kanserojen bir husus. Ondan ötürü uygun şartlarda kurutulan bitkisel çayları tüketmemiz gerekiyor” dedi.

İlaç kullananlar daha da dikkat edilmeli

İlaç kullananların, ilaçlarını bitkisel çaylarla tüketmemesi gerektiğini söz eden Dr. Aslanlar, şunları söyledi:

“Özellikle kronik hastalığı olanlarda, ilaç kullanan vatandaşlarımız için bitkisel çay kullanmak günahsız bir şey değil. Zira bitkisel çaylar, ilaçlarla etkileşebiliyor. Bitkisel çaylar, bu ilaçlarla etkileştiği için ilacın tesirini azaltabiliyor. Tedavinin aktifliğini azaltabiliyor yahut ilacın yan tesirini arttırabiliyor. Bu da değişik sorunlara, insan sıhhatinde ziyanlı durumlara yol açabiliyor. Mesela ada çayıyla birlikte demir preparatları alındığında, kansızlıkta kullanılan demir preparatlarının emilimi azalıyor. Yeşil çay tansiyon için kullanıldığında tansiyonumuz düşmeyebiliyor ve daha da yükselebiliyor. Birçok bitkinin kullanımı; papatya ve ekinezya alerjik tepkiler oluşturabiliyor. Ekinezya dediğimiz bitkinin çayı, soğuk algınlığında sıkça kullanılıyor. Bu çeşit bitki ilaçlarını kullanırken yahut bitkisel çayları kullanırken tabiplerine müracaatları gerekiyor.” (DHA)