Tunuslu seyyar satıcı Tarık el-Tayyib Muhammed Buazizi 17 Aralık 2010’da kendisini yakarak intihar teşebbüsünde bulundu.
Dün Arap Baharı’nın başlangıcı sayılan bu hüzünlü olayın 14 yıl dönümüydü…
27 yaşındaki Buazizi hayata tutunamayarak 4 Ocak 2011 tarihinde de öldü.
* * *
2011 yılında medyanın en çok konuştuğu hususlardan biri de Arap Baharı olmuş.
İki bini aşkın gazete, dergi, TV kanalı ve haber sitesinde tertipli olarak yapılan takip sonuçlarının belirlediği sıralama, Türkiye’nin 13 yıl evvelki fotoğrafını de veriyor.
2011 yılında gündemi en çok meşgul eden bahis ve olayların sıralaması şöyle:
1. Terör olayları
2. Genel Seçimler
3. Ergenekon Davası
4. Arap Baharı
5. Genelkurmay Başkanı’nın İstifası
6. Van Depremi
7. Japonya Zelzelesi ve Tsunami Felaketi
8. Norveç’te Terör Paniği
9. Kaddafi ve Usame Bin Ladin’in Öldürülmesi
10. Somali’de Kıtlık
* * *
Suriye’deki gelişmeler, 14 yıl evvel patlak veren “Arap Baharı”nı yine gündeme getirdi.
Arap Baharı’nın ortaya çıkışına neden olan toplumsal nedenler, Suriye’deki mümkün gelişmelere de projektör yakabilir:
“Protestolar, Arap Dünyası’nda başta gelen işsizlik, besin enflasyonu, siyasi yozlaşma, ifade özgürlüğü, usulsüzlükler ve berbat ömür koşulları gibi pek çok sorun sonucunda önce Tunus‘ta Muhammed Buazizi‘nin kendini yakmasıyla başlamıştır. Akabinde emsal meseleler yaşayan ülkelerde domino tesiri göstererek yayılmıştır.”
14 yıl sonra bu temel sıkıntıların çözüldüğü söylenebilir mi?
* * *
2011 yılının kıymetli mevzularından biri de Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’in İngiltere ziyareti imiş. O ziyarette konuşulan en kıymetli mevzulardan biri de Arap Baharı ve Suriye olmuş.
İngiliz Basını Abdullah Gül’ün seyahatine çok geniş bir yer ayırmış.
Ancak en çok “Müslüman dünyasına örnek: Türkiye” başlıklı başyazı benim ilgimi çekti.
Başyazı, dünyanın Türkiye’ye o vakitler nasıl baktığını, neler umduğunu ve köprülerin altından nasıl sular aktığını çok net bir formda göstermekte.
* * *
Öncelikle Türkiye’ye büyük bir övgü var.
“Gazete, birçok Arap ülkesinin önemli siyasi karışıklıklar yaşadığı bir devirde, Türkiye’nin bölgede istikrar gücü olarak hareket etme potansiyelinin hafife alınmaması gerektiğini vurguluyor.
Daily Telegraph‘a göre Gül‘ün ziyareti Batı ile Orta Doğu ortasında köprü görevi gören ülkeyle İngiltere’nin bağlarını güçlendirme fırsatı sunuyor.
Türkiye’nin geçmişte kendi siyasi çalkantılarını yaşadığını, lakin son yıllarda çağdaş demokratik bir devlet olma yolunda dev adımlar attığını belirten Telegraph kimi iktisatçıların Türkiye’nin 2050 yılında dünyanın en büyük iktisada sahip on ülkesinden biri olacağı yolundaki varsayımlarını aktarıyor.”
* * *
Başyazıda, Türkiye’nin “müslüman-demokrat” terkibini hayata geçirip üniversal bir muvaffakiyet kazanarak, yeryüzündeki 57 İslam ülkesine emsal olacağını da söyleyen bir cümle var:
“Bu ölçülü İslam devletinin, süratli bir ekonomik büyümeyi sağlamakta ve İslam’ın demokrasiyle uyumluluğunu kanıtlamakta sağladığı muvaffakiyet, katiyen Müslüman dünyasında diğer ülkelerde de demokrasi yanlısı kısımlara bir model olarak hizmet etmeli.“
Bu hayati cümle sonrası yazı şöyle devam ediyor:
“Bu muvaffakiyetler elbet Türkiye’nin Avrupa Birliği’ne üyelik amacını güçlendirecektir.”
Daily Telegraph, bu meselenin Gül‘ün Başbakan Cameron‘la yapacağı görüşmenin baş gündem hususu olacağını da belirtiyor.
Gazeteye göre “Euro bölgesindeki kriz çözülene kadar üyelik konusunda önemli bir müzakere beklenmese de hala pahalı bir müttefik olduğu konusunda Türkiye’nin inancını tazelemek, Batı’nın çıkarına.“
* * *
13 yıl sonra geriye bakınca, nelerin kaybedildiği çok net görünüyor:
“İslam’ın demokrasiyle uyumluluğunu kanıtlamak” ve “Müslüman dünyasında öbür ülkelerde de demokrasi yanlısı kısımlara bir model olmak” artık kimsenin aklına bile gelmiyor.
“Hızlı bir ekonomik büyümeyi sağlamak” da hayal oldu, toplumun çoğunluğu “kuru soğana” muhtaç hale geldi.
* * *
Arap Baharını hep başka ülkeler üzerinden konuşuyoruz.
Halbuki Türkiye üzerinden de sürece bakmak gerekiyor.
AKP, ne gayelerle ve umutlarla geldi ve bugün durum ne?
Bu soruyu bir de Arap Baharı üzerinden tartışmak manalı olacak.
Çünkü Arap Baharı’nın başladığı 2011 yılı AKP ve Türkiye için çok büyük bir kırılma noktası oldu…
Dünyanın semalarında bir yıldızken dünyanın çöplüğüne düştük.
“Bu nasıl ve niçin oldu?” sorusunun karşılığı tahminen de Arap Baharı’nda yaşananların bir köşesinde gizlidir.
P24’ten alınmıştır.