Ekonomim müellifi Serhat Gürleyen, seçim sonrası para piyasalarında beklenen dalgalanmaları değerlendirdiği yazısında, seçim sonuçlarından bağımsız olarak iktisat siyasetlerinde bir U dönüşü beklendiğini yazdı. Gürleyen’in “Seçim sonrası piyasaların yanıtını arayacağı sorular” başlıklı yazısında yeni periyoda ait değerlendirmeleri şöyle:
“Piyasa muhtemel bir siyaset değişikliğinde ne olacağını tam bilemiyor. Bizim öngörümüz iktisat siyasetlerin olağanlaşması ile tahvil faizlerinin yine yüzde 20’nün üzerine çıkacağı istikametinde.
(…)
BORSADA DEĞERLEMELER MAKUL MÜ?
Yaşanan sert yükselişe karşın, MSCI Türkiye gelişmekte olan ülkelere nazaran yüzde 45 iskonto ile süreç görüyor. Fiyat kar oranımız Avrupa’nın dörtte biri, Amerika’nın beşte biri seviyesinde.
MSCI Türkiye son 10 yılda ortalama yıllık yüzde 10 kayıpla en çok kıymet kaybeden gelişmekte olan ülke endeksleri ortasında yer alıyor. Kolombiya, Pakistan, Sri Lanka, Ukrayna, Yunanistan bizden daha çok bedel kaybeden borsalar.
MEVCUT İKTİSAT SİYASETLERLE DEVAM EDİLEBİLİR Mİ?
Seçim sonuçlarından bağımsız olarak Türkiye’nin iktisat siyasetlerinde U dönüşü bekliyoruz. Enflasyon, ödemeler istikrarı, rezervler üzere kilit göstergeler alarm sinyalleri veriyor.
Mevcut idare ile devam edilirse gerçeği kabullenme biraz daha uzun sürebilir. Lakin kaçınılmaz olarak iktisat siyasetlerin olağanlaştırılması gerekiyor.
ORTODOKS SİYASETLER UYGULANMASI GERÇEKÇİ Mİ?
Bir yıldan daha kısa müddette yapılacak mahallî seçimler ve finansal istikrarsızlık riski Türkiye’nin tam manasıyla ortodoks siyasetlere geçmesini engelliyor.
Ancak gelişmekte olan ülke deneyimleri enflasyondaki artışın gerisinde kalan para siyaseti uygulamalarının başarılı olmadığını gösteriyor.
SEÇİMLER SONRASI KUR ÜZERİNDE BASKI DEVAM EDER Mİ?
Kapalı Çarşı ile Merkez Bankası kuru ortasında yüzde 8’e ulaşan makas kur üzerinde önemli baskı oluştuğunu gösteriyor. Haziran ayında yüksek dış borç servisi nedeniyle kur üzerinde baskı devam edecek. Seçim sonuçlarından bağımsız kur üzerinde biriken yüzde 10- yüzde 15’lik baskının alınması gerekiyor.
POLİTİKA FAİZİ NEREYE KADAR YÜKSELEBİLİR?
Kademeli olağanlaşma ile ortodoks ortasında bir siyaset seti uygulanmasını bekliyoruz. Önden yüklemeli faiz artışıyla siyaset faizinin yüzde 35 civarına yükseldiği bir senaryoda finansal istikrarsızlık riski artırılmadan enflasyon denetim altına alınabilir.
EKONOMİ YÜKSEK FAİZ ARTIŞINA DAYANIR MI?
Borsada süreç gören şirket bilgileriyle yaptığımız bir çalışma faizlerin yüzde 30’a çıktığı ve kurun yüzde 25 civarında yükseldiği bir senaryoda, şirketlerin borcunun faizini ödeyebildiği fakat ana parayı ödemek için kâfi nakit akışı sağlayamadığını gösteriyor. Dilek edilmeyen ancak zarurî olması durumunda katlanılabilir bir durum.
BANKALAR FAİZ ARTIŞINA HAZIRLIKLI MI?
Özel bankaların kamu aydınlatma platformuna yaptığı açıklamalardan yaptığımız bir derleme faizlerin 25 puan artırıldığı bir senaryoda bankaların özkaynaklarında yüzde 15- yüzde 20 aralığında bir kayba yol açıyor. Gerçek tahribat daha sonlu olur. Bankaların mevduat faizleri esasen yükselmiş durumda. Kredi faizleri getirilen sınırlamalarla baskılanıyor. Mümkün faiz artışının, mevcut sermaye yeterliliği oranlarıyla yönetileceğini düşünüyoruz.” (HABER MERKEZİ)