Trakya Üniversitesi Organ Nakli Merkezi Müdürü Prof. Dr. Sedat Üstündağ, ileri derece böbrek yetersizliği yaşayan hastaların ömürlerini sağlıklı sürdürebilmeleri için böbrek nakline muhtaçlık duyulduğunu, Türkiye’de 19 binden fazla hastanın nakil beklediğini söyledi.
Prof. Dr. Üstündağ, “3-9 Kasım Organ ve Doku Bağışı Haftası” hasebiyle açıklamalarda bulundu. Böbrek yetersizliği olan hastaların hayata tutunması için iki formül olduğunu belirten Üstündağ, “Birincisi böbrek nakli yapılması başkası ise diyaliz formülleriyle hastanın kanındaki zehirleri temizlemek” dedi.
En çok nakil beklenen organın böbrek olduğuna dikkati çeken Üstündağ, “Türkiye’de 19 bin 80 hasta böbrek bekliyor. Böbrekten sonra en çok organ bekleyenler karaciğer hastaları. 1337 karaciğer hastası nakil bekliyor, 1204 hasta kornea nakli olmayı bekliyor. Tekrar 809 hasta kalp nakli olmayı bekliyor, 239 hasta pankreas nakli bekliyor” diye konuştu.
Hasta sayısı artıyor, bağış tıpkı oranda artmıyor
Üstündağ, nakil bekleyen hasta sayısının her yıl arttığını lakin böbrek bağışının birebir oranda artmadığını tabir etti.
Türkiye’de bilhassa kadavradan bağış oranının düşük olduğunu vurgulayan Üstündağ, şunları kaydetti:
“Bundan 15 sene önce 1 milyon bireyde 1 kişi organlarını bağışlıyordu. Sıhhat Bakanlığımız ve sıhhatle uğraşan derneklerin büyük çabalarıyla milyonda 4-5 bireye kadar ulaştı. Yetersiz lakin, 4-5 kat artması büyük bir muvaffakiyet. Pandeminin ortaya girmesiyle sayılar bir ölçü geriye gitmiş oldu. Pandemi öncesinde Türkiye’de 4 nakilden biri kadavradan yapılıyordu keşke zıddı olsa olağan.
Ancak pandemi sonrasında kadavradan nakiller yüzde 10’lara kadar düştü. 2021 yılında 3 bin 375 böbrek nakli yapılabildi. Bu 3 bin 375 nakilin, 3 bin 71 tanesi canlıdan oldu. Geri kalanı kadavradan oldu. Bu hayli düşük bir sayı. Bu yılın sayılarına bakacak olursak şu ana kadar yaklaşık 2 bin 955 gerçekleştirilmiş oldu. Bunun 2 bin 616’sı canlıdan geri kalanı kadavradan yapılabildi. Bu da tekrar yaklaşık yüzde 10 üzere bir orana tekabül ediyor.