Dünya Bankası’nın bugün yayınladığı süratli hasar kıymetlendirme raporuna nazaran, 6 Şubat’ta meydana gelen iki büyük sarsıntı Türkiye’de, 2021 yılı GSYH’sinin yüzde 4’üne denk gelen yaklaşık 34.2 milyar dolarlık fizikî hasara yol açtı.
Rapor ayrıyeten düzgünleştirme ve tekrar inşa maliyetlerinin çok daha fazla olacağını, potansiyel olarak bu sayının iki katına ulaşacağını ve iktisattaki aksamalarla maliyetin daha da artacağını ortaya koydu.
Dünya Bankası Kümesi ve ortaklarının Türkiye’de gerçekleştirecekleri birinci müdahaleler için bilgi sağlanması ve hükümetin tekrar inşa planlamasının desteklenmesi gayesiyle hazırlanan raporda, devam eden artçı şokların vakit içinde bu hasar iddiasını daha da üst çıkarabileceği belirtildi.
6 Şubat tarihinde yaşanan 7,8 ve 7,5 büyüklüğündeki sarsıntılar ile bunların akabinde yaşanan 7.500’ün üzerinde artçı sarsıntı ve iki ek sarsıntının 11 vilayette çok ağır bir hasara yol açtığı söz edilen raporda, bölgedeki yoksulluk oranı ve Suriyeli mülteci nüfusunun da altı çizildi.
Türkiye’deki direkt fizikî hasarlar üzerinde odaklanan Global Süratli Afet Sonrası Hasar İddiası (GRADE) Raporu’nda, 1,25 milyon insanın yaşadığı binaların orta ila ağır derecede hasar görmesi yahut büsbütün çökmesi nedeniyle süreksiz olarak evsiz hale geldiğinin varsayım edildiği belirtildi.
Rapora nazaran, hasarın yüzde 81’i yaklaşık 6,45 milyon kişinin yaşadığı Hatay, Kahramanmaraş, Gaziantep, Malatya ve Adıyaman vilayetlerinde meydana geldi. Konutlarda meydana gelen direkt hasarların toplam hasarın yüzde 53’ünü (18 milyar $) oluşturduğu, toplam hasarın yüzde 28’inin (9,7 milyar dolar) ise konut dışı binalarda (sağlık tesisleri, okullar, kamu binaları ve özel bölüm binaları), yüzde 19’unun (6,4 milyar dolar) da altyapı tesislerinde (yollar, elektrik, su temini) meydana geldiği söz ediliyor.
Dünya Bankası Türkiye Yöneticisi Lopez: Türkiye’nin yanında yer almaya devam edeceğiz
Dünya Bankası Kümesi Avrupa ve Orta Asya Bölgesinden Sorumlu Lider Yardımcısı Anna Bjerde mevzuyla ilgili yaptığı açıklamada “Bu afet sonucunda büyük kayıplar ve acılar yaşayan Türkiye ve Suriye halklarının acılarını tüm kalbimizle paylaşıyoruz. Dünya Bankası da Türkiye’nin düzgünleştirme gayretlerini desteklemek için teknik uzmanlık birikimini ve finansman imkanlarını derhal harekete geçirmiştir” dedi. Dünya Bankası 9 Şubat tarihinde yardım ve uygunlaştırma eforlarına yardımcı olmak için 1,78 milyar dolarlık bir başlangıç yardım paketi açıklamıştı.
Dünya Bankası Türkiye Ülke Yöneticisi Humberto Lopez de yaptığı açıklamada “Bu afet Türkiye’nin karşı karşıya olduğu yüksek zelzele riskini ve kamu ve özel altyapının dayanıklılığını arttırma muhtaçlığını bir kere daha hatırlattı. Afet riski idaresinde başkan bir kuruluş olarak Dünya Bankası, afete sağlam ekonomik toparlanma gayretlerinde Türkiye’nin yanında olmaya kararlıdır” biçiminde konuştu.
Değerlendirmelerin hala devam ettiği ve mevcut belirsizlikler, 20 Şubat’ta Hatay’da yaşanan 6,3 büyüklüğündeki zelzele üzere artçı sarsıntılar düşünüldüğünde, hasar varsayımlarının daha da yükselebileceği belirtildi.