Yapıların depremden az zarar görmesi için 10 öneri

Tellioğlu, “Asrın felaketi” olarak nitelendirilen Kahramanmaraş merkezli zelzelelere ait yaptığı değerlendirmede, 1999 sarsıntısı sonrası gündeme önlemlerin, bugüne kadar kısmen uygulanmış olsa da son yaşanan zelzelenin şiddeti prestijiyle yetersiz kaldığını, maalesef can ve mal kaybına mani olamadığına dikkati çekti. Tellioğlu, “Ancak devletine ve milletine hizmet etmiş ve işini maddelerin öngördüğü ve emrettiği doğrultuda ve kaidelerde yapan günümüz kurallarında yasal düzenleme ile mesleksel yeterliliklerine nazaran sınıflandırılan ve belgelendirilen müteahhitlerin, her sarsıntı felaketinde olduğu üzere bir kısım medyanın provokasyonel haberleri, yaklaşımları ve kamuoyu baskısıyla tek başlarına sorumlu olarak amaç göstermek, hatalı ilan etmek hakikat ve adil değildir.” sözlerini kullandı.

Müteahhitleri tek hatalı ilan etmenin ve maksat göstermenin, sağlıklı tespit ve teşhisi saptırdığını vurgulayan Tellioğlu, bu yıkımlardaki müteselsil sorumluluk alanlarının tespitini gerçek tahlil ederek yeni ve kalıcı önlemler almanın lakin bilim ve ortak akılla mümkün olacağına işaret etti.

Tellioğlu, zelzeleden yapıların en az ziyan görmesi için şu 10 teklifte bulundu:

“1- Fay geçiş bölgelerine geçmişte imar verilmesi ile oluşan yapı stoklarının büyükşehir belediyeleri ve Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı uyumu ile kentlerin yeni zelzele mastır planlarına nazaran fay sınırı dışı inançlı bölgelere taşınması.

2- Zelzele jenerasyonu olan ülkemizde taban bedellerinin sağlamlık oranına nazaran kat verilmesi.

3- Sarsıntı risk kapsamında olan ülkemizde 2012 yılında çıkartılan 6306 sayılı Kentsel Dönüşüm Kanunu’nun teşvik ve yaptırım gücü ile desteklenerek; ayrıyeten yapı yoğunluğundan yahut fay çizgisi aksı olduğundan yerinde dönüşümü mümkün olmayan alanlar için kentin yeri sağlam bölgeleri tespit edilerek, cazibe merkezleri ile desteklenerek kentsel dönüşüm rezerv alanı oluşturulmalıdır.

4- Yapı statik uygulamalarının projeye nazaran yapılıp yapılmadığını denetleyen yapı kontrol ve şantiye şefleri, yapı proje uygulama denetçileri olarak üniversite mezuniyetinden sonra ihtisas branşlarına nazaran eğitim stajlarına ve imtihanlarına tabi tutulmalıdır.

5- Betonun olması gerektiği bedelden slambını düşük ayarlayan ve betona su katanlara, gerekli sorumluluk ve cezai müeyyide yüklenilmelidir.

6- Statik yapıyı inşa edenlere (demir ve betonarmeden), sorumlu olanlara taşeronluk mecburiyeti getirilip yalnızca statik yapıdan müteselsilen cezai sorumluluk yüklenmelidir.

7️- Sarsıntı, kentsel dönüşüm ve çekirdek aileye bölünme üzere sebeplerden ötürü vatandaşımızın konut gereksinimi önemli manada artmıştır. Bunun da konut kiralarına yüksek oranda yansıdığını, belediyelerin küçük daire (asgari metrekare) kuralını çok daha alt düzeylere çekip konut üretimini teşvik ederek vatandaşımızın konuta erişimi kolaylaştırılmalıdır.

8- Son sarsıntıda yaklaşık 10’a yakın binanın kolonlarının kesildiği yahut statik yapıya farklı tahribatlar verildiğini üzülerek müşahede etmekteyiz. Tedbiren altında iş yeri olan bütün yapı stoklarının gözden geçirilmesi ve apartman/site yöneticilerine de bu meyanda sorumluluk yüklenmelidir.

9- Bina imalinde en büyük maliyeti oluşturan konut imarlı arsa muhtaçlığı büyükşehirler, Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından üretilip, uygun kurallarda konut kesimine sunularak kentin inançlı alanlarda planlı gelişimi sağlanmalıdır.

10- Müteahhitlik dalının yıllardır yasaya dayalı bir meslek odasının olması talebi karşılanarak müteahhitlerin kayıt altına alınması, sicillerinin tutulması sorumlulukları ölçeğinde eğitim sertifikasyonuna tabi tutulmaları sağlanmalıdır.”

Tellioğlu, yıkılan mevcut yapılara ait de şunları kaydetti:

“Ciddi manada can ve mal kayıplarımızın sebebi yıkılan mevcut yapı stokunu ikiye ayırabiliriz. Vatandaşların ruhsatsız bir formda el yordamı ile yaptığı yapılar ve ruhsata tabi yapılar. Ruhsatlı yapıları da 1999 zelzele öncesi ve 1999 sonrası yani sarsıntı direktörlüğüne ve yapı kontrol kapsamına nazaran yapılan yapılar diye bu kümesi da ikiye ayırabiliriz. Hasebiyle her yıkılan bina ruhsatsız, ruhsatlı ve yapıldığı yıla tabi olduğu mevzuata nazaran değerlendirilmelidir.”

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir